Hedefe Varmak Üzereyiz

Kazı alanları üzerinde bulunan Çatı Örtüsü ve ahşap yürüme platformu, sizi güneşten koruyor ve Göbeklitepe’yi 360 derece gezmenizi sağlıyor.

Göbeklitepe’deki kazı çalışmaları ilk olarak Harald Hauptman ve Adnan Mısır tarafından başlatılmış ve daha sonra Klaus Schmidt kazı başkanlığı görevini devralarak 2014 yılındaki vefatına kadar çalışmalarına devam etmiş.

Klaus Schmidt’in araştırması, insanlık tarihinin bu önemli dönemine ilişkin anlayışı büyük ölçüde değiştiren yapıların ve eserlerin keşfedilmesine yol açmış. Avcı-toplayıcı yaşam biçiminden, gıda üreten topluma geçiş dönemi olan ve Neolitik Devrim adı verilen bu dönem insanlık tarihi için önemli bir keşif.

Klaus Schmidt’in vefatının ardından proje, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi başkanlığında Alman Arkeoloji Enstitüsü ile birlikte yürütülüyor..

(C Yapısı)

D Yapısı

Göbeklitepe’de bugüne kadar keşfedilen yapılar arasında en iyi korunmuş olandır. En geniş yerinde 20 metre çapında, oval planlı olan yapı, C yapısı gibi özenle düzeltilmiş anakaya üzerinde inşa edilmiştir. D Yapısı Çanak Çömleksiz Neolitik A (PPNA) ve/veya Çanak Çömleksiz Neolitik B (EPPNB) evresinin başlarına tarihlenmektedir.

Yapının merkezindeki iki dikilitaş, yine anakayaya 15cm kadar oyulu sığ kaidelerin içine oturmaktadır. Yapı duvarının içerisine düzenli aralıklarla yerleştirilen, merkezdekilerden daha küçük 12 dikilitaş bulunmaktadır.

Yapının bazı kesimlerinde duvar sıvalarına ait izlere rastlanmıştır. Duvar sıvalarının korunmuş olması yapının üstünün kapalı olduğuna işaret etmektedir. Merkezde, sığ kaideler içerisine yerleştirilen büyük dikilitaşlar çatıya ek destek sağlamış olmalıdır.

B Yapısı (Ön Plandaki)

En dıştaki duvar yapının en eski evresinde, en içteki ise en yeni evresinde inşa edilmiştir. İçteki duvarda, özgün konumunda T biçimli 9 dikilitaş bulunurken, olasılıkla yapı inşa edildiğinde bunların sayısı daha fazlaydı.

Yapının merkezinde doğal kireçtaşı anakayaya oyulmuş 2 kaide, bir çift büyük T biçimli dikilitaşı tutmaktadır. Dış duvardan içeriye doğru uzanan dar bir koridor (dromos) yapının eski girişi olmalıdır. Bu koridora giriş, batı yanında yırtıcı bir hayvan tasviri bulunan büyük U biçimle sağlanmıştır.

A Yapısı

Keşfedilen ilk megalitik yapı A Yapısıdır. Bu bina düz yan duvarlara sahiptir, bu nedenle oval (yuvarlak) olan diğer yapılardan biraz farklıdır. A Yapısının daha eski bölümleri henüz gün yüzüne çıkmamıştır.

Kireçtaşından yapılmış T şeklindeki monolitler üzerinde vahşi hayvan figürleri dikkat çekmektedir.

T Şeklindeki Dikilitaşlardan Birinin Üzerindeki Yaban Domuzu Figürü

F Yapısı

F Yapısı tepenin güneybatısında bulunmakta ve Çanak Çömleksiz Neolitik B (EPPNB) evresinin başına tarihlenmektedir. Yapı yuvarlak/oval planlı ve 7.5 metre çapındadır.

Yapı ögeleri arasında terrazzo taban ve 8 adet T biçimli dikilitaş bulunmaktadır. Dikilitaş sayısı ileride yapılacak kazılarla artacaktır.

Yapı, Çanak Çömleksiz Neolitik A (PPNA) evresinin tipik özelliği olan yuvarlak-oval planlıdır; buna karşın tepenin oldukça yüksek bir noktasında yer alması ve T biçimli dikilitaşların boyutları ile Çanak Çömleksiz Neolitik B (PPNB) evresinin yapılarıyla benzerlik taşımaktadır.

T Şeklindeki Taş Üzerinde Birkaç Kuş Figürü

E Yapısı ( Kaya Tapınağı)

E Yapısı Göbeklitepe’de ilk yıllarda yapılan kazı çalışmalarında ortaya çıkarılan yapılardan biridir. Bu oval yapı ana kaya üzerine oturmaktadır ve hemen kuzeyindeki iki büyük çukurla birlikte keşfedilmiştir.

Ana kazı alanındaki C ve D yapılarının keşfinin ardından, buranın da anıtsal yapılardan biri olduğu anlaşılmıştır. E Yapısının T biçimli dikilitaşları ve taş duvarları tamamen yok olmuştur; günümüze yalnızca, düzeltilmiş kireçtaşı zemin ve yapının merkezindeki T biçimli 2 dikilitaşı taşıyan kaideler kalmıştır.